Op zaterdag 27 juli zal het olympisch bokstoernooi aanvangen in Parijs, met Chelsey Heijnen als Nederlandse inbreng. En deze Spelen staat er veel op het spel. Het is mogelijk de laatste keer dat boksen onderdeel uitmaakt van de spelen.
Professioneel vs amateur boksen
Het boksen op de Olympische Spelen is van origine een amateursport. Tot de Olympische Spelen van 2012 was het dan ook niet toegestaan voor vechters die hun professionele debuut hadden gemaakt om mee te doen aan de spelen. Je kunt amateurboksers herkennen aan de rode of blauwe shirtjes die verplicht zijn. Vroeger was hoofdbescherming ook verplicht, maar dat is inmiddels bij de mannen afgeschaft. Dat we het amateurboksen noemen wil overigens niet zeggen dat de vechters helemaal niks betaald krijgen. Vaak worden deze sporters gesponsord door de nationale bond of een particuliere sponsor. Op de spelen van 2024 krijgen de winnaars overigens voor het eerst ook prijzengeld. Voor een gouden medaille krijgt een sporter $100.000, de winnaar van het zilver verdient vijftigduizend dollar en de bronzen medaillewinnaar krijgt $25.000.
Het amateurboksen verschilt nogal van het boksen dat we kennen van de grote partijen die we zien op tv. Grote affiches in het professionele boksen worden vaak over 12 rondes gebokst, wat leidt tot spannende verhaallijnen en dramatische ontknopingen. In het amateurboksen gaat dit anders. Een amateurbokspartij gaat altijd over 3 rondes van 2 of 3 minuten. Doordat de vechters minder rondes vechten, gaat de intensiteit omhoog. De rondes worden namelijk net als bij de profs gescoord per ronde en dus wordt het belang om een ronde te winnen een stuk groter. Ook hoeven de atleten geen rekening te houden met hun energie voor de latere rondes.
Het olympisch format
Aan het olympisch bokstoernooi doen in totaal 248 atleten mee, 124 mannen en 124 vrouwen. Deze zijn verdeeld over 7 gewichtsklassen bij de mannen (-51kg, -57kg, -63.5kg, -71kg, -80kg, -92kg en +92kg) en 6 bij de vrouwen (-50kg, -54kg, -57kg, -60kg, -66kg, -75kg). Om deel te mogen nemen aan het toernooi moet een atleet zich kwalificeren in een van de vijf continentale kwalificatietoernooien of een van de twee wereldwijde kwalificatietoernooien. Daarnaast zijn er nog een aantal plekken die zijn verdeeld tussen boksers uit landen met weinig deelnemers en de hoogstgeplaatste boksers die nog geen ticket hadden bemachtigd.
Het olympisch bokstoernooi maakt gebruik van een knock-out format. Door middel van een loting worden de boksers gematcht met een tegenstander. Voor de meeste deelnemers geldt dat ze beginnen bij de laatste 16, maar de laagst geplaatste atleten doen nog een extra ronde om zich hiervoor te kwalificeren. Tussen de verschillende rondes krijgen de atleten 1 tot 3 dagen rust. Deze kwalificatierondes vinden plaats in Arena Paris Nord, vanaf de halve finales verhuizen de boksers naar het iconische tennisstadion Stade Roland Garros. De halve finales en finales vinden plaats tussen 3 augustus en 10 augustus.
De laatste keer op de Spelen?
Het boksen op de Spelen in Parijs staat onder druk; er is namelijk een grote kans dat dit de laatste keer is dat we “The sweet science” op de Spelen gaan zien. Dat heeft alles te maken met een conflict tussen het Internationaal Olympisch Comité (IOC) en de International Boxing Association (IBA). Volgens de olympische organisatie wordt de bond geleid door discutabele figuren, is er te weinig transparantie over de geldstromen en de sponsordeal met het Russische staatsbedrijf Gazprom en wordt de integriteit van de wedstrijden en juryleden onvoldoende bewaard. Dat heeft ertoe geleid dat het Comité voor het eerst in het 129-jarig bestaan de banden verbreekt met een internationale sportbond.
Terwijl de IBA rechtszaak na rechtszaak aanspant om de beslissing terug te draaien, heeft een gedeelte van de bokssport haar ogen gericht op een nieuwe bond genaamd World Boxing, die onder leiding staat van de Nederlander Boris van der Vorst. Onder andere de boksbonden van Amerika, Duitsland en Groot-Brittannië scharen zich achter dit nieuwe initiatief, maar er valt nog een hoop werk te verrichten. Op dit moment heeft de nieuwe bond pas 33 leden, ten opzichte van de bijna 180 die aangesloten zijn bij de IBA. Van der Vorst heeft met zijn nieuwe bond tot begin 2025 de tijd om alles rond te krijgen, dan wordt er namelijk een keuze gemaakt door het IOC of boksen een olympische sport blijft.
Nederlandse inbreng
Er is een Nederlandse deelnemer aan het Olympisch bokstoernooi, namelijk de 24-jarige Chelsey Heijnen uit Roosendaal. Heijnen komt uit in de 60 kilo divisie bij de vrouwen en staat in de achtste finale tegen de Noord-Koreaanse Won Ungyong. Deze partij is maandag 28 juli rond 20:00 uur te zien op Eurosport/HBO+. Mocht ze de eerste partij weten te winnen, staat haar mogelijk de Braziliaanse regerend wereldkampioen Beatriz Ferreira te wachten in de kwartfinale. Wel ontloopt ze de andere favoriet, olympisch en Europees kampioene Kellie Harrington, in ieder geval tot de finale.
